Wat is er mis met dit beeld ?

Over de toegevoegde waarde van visueel vertalen voor organisaties.

Vaak krijgen we bij Jam zo’n vraag.
Hoe zou je dit of dat kunnen verbeelden? En dan komt er zo’n container begrip als ‘duurzaamheid’, ‘transparantie’ of ‘samenwerken’.
Daar is geen pasklaar beeldend antwoord op te geven. Ja, tuurlijk, je kunt een icoon ontwerpen zoals twee handen die in elkaar grijpen. Maar dan heb je voor een container woord een container beeld ontworpen. Daar heb je niet veel aan.

Een metafoor die ‘raakt’
Een goeie visuele vertaling is een beeld dat relevant en aansprekend is. Als het bovendien de klant prikkelt om het onderwerp grondiger te analyseren en ter discussie te stellen dan ontstaat er echte toegevoegde waarde van het gebruik van tekeningen.
Daarvoor is het wel essentieel voor mij als visueel denker om de context goed te verkennen, me in te leven in de behoefte van de klant. En de wereld der metaforen in te stappen.

Een voorbeeld:

“Okee, samenwerken! Gaat het om ‘goed samenwerken’? Ken je een situatie waarin er goed samengewerkt wordt?”

“uhh, samen de kar trekken misschien?”

“Ja, interessant! Want dan moet er echt samen gewerkt worden… eentje duwt, eentje trekt, samen een doel, etc!
Is er misschien een team die als metafoor kan dienen voor jullie ideale manier van samenwerken?”

“nou, een pitstop-team in Formule 1 is wel een mooi voorbeeld”

“Ja super (al tekenend een formule 1 team)! Er is duidelijk een team die gezamenlijk een topprestatie neerzet. Ieder heeft zijn/haar specialisme en de een kan niet zonder de ander. Wie zou wie zijn in deze verbeelding?”…. etc.

Op zo’n moment heeft tekenen echt meerwaarde.
Door aan de hand van een metafoor de eigen situatie te analyseren kan een team echt in gesprek gaan met elkaar. Het proces van associeren leidt tot nieuwe inzichten. Doordat de metafoor buiten de directe context van een organisatie of team valt, wordt het onmogelijk om te verschuilen achter jargon of te verstoppen in containers.

Concreet maken
Vertalen in metaforen is prachtig, maar het is ook heel waardevol om begrippen te vertalen naar de dagelijkse werkelijkheid.
In het begin van onze tekentraining hebben we een aantal workshops gegeven met Patrick van der Pijl. Zijn mantra was altijd: “Als ik het niet kan tekenen, dan bestaat het niet!”. En helemaal terecht. Tekenen dwingt je namelijk om concreet te worden.
En je hoeft helemaal niet ‘goed’ te kunnen tekenen. Een dame in mijn tekentraining heeft me eens gewezen op de kracht van visueel denken. Ze zei:” Jeroen, ik kan echt niet tekenen, maar samen met mijn collega’s op zoek gaan naar een verbeelding stelt mij in staat om een ander soort vragen te stellen. Hoe ziet het er uit? Wat voor beelden roept het bij je op? In welke situatie in je werk kom je dit tegen?

Veel gebruikte begrippen verliezen in de loop der tijd hun zeggingskracht. Het is noodzakelijk om ze opnieuw betekenis te geven. Daar kan visueel denken een grote bijdrage in leveren.

Met visuele groet,

Jeroen